Ngày 29/9, tại Hội thảo khoa học với chủ đề "Định hướng Quy hoạch Thủ đô Hà Nội, thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050", GS.TS Hoàng Văn Cường, Phó Hiệu trưởng Đại học Kinh tế Quốc dân, đại diện cho đơn vị đứng đầu liên danh tư vấn lập đồ án Quy hoạch Thủ đô Hà Nội, trình bày những nội dung chủ yếu của dự thảo đồ án.
GS.TS Hoàng Văn Cường trình bày những nội dung cơ bản của dự thảo đồ án Quy hoạch Thủ đôGiải quyết những điểm nghẽn cơ bản
GS.TS Hoàng Văn Cường khẳng định, qua các thời kỳ, Hà Nội luôn hội tụ nhiều tinh hoa văn hóa và đều khẳng định là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, có vị thế quan trọng trong quan hệ quốc tế.
Vị thế của Hà Nội sẽ tiếp tục được khẳng định trong định hướng Quy hoạch Thủ đô trong giai đoạn tới. Bên cạnh đó, Hà Nội còn có nhiều tiềm năng về địa hình, tài nguyên đa dạng, phong phú về con người, di sản văn hóa mà ít Thủ đô trên thế giới có được. Tuy nhiên, nhìn thẳng vào những hạn chế đang gặp phải, Hà Nội chưa có một thể chế thực sự vượt trội để phát huy hết tiềm năng cho phát triển.
“Hiện, chúng ta có Luật Thủ đô, tuy nhiên, trong đó, còn nhiều quy định ràng buộc làm hạn chế sự phát triển. Hà Nội chưa có hạ tầng đồng bộ, nhất là hạ tầng giao thông công cộng quy mô lớn để phục vụ cho hơn 8 triệu dân. Môi trường bị ô nhiễm nặng nề. Quy hoạch đô thị còn nhiều điểm chưa phù hợp với thực tế. Bộ máy cán bộ chưa năng động, sáng tạo, dám nghĩ dám làm nên chưa thực sự tạo ra nhiều đột phá. Đây là những điểm nghẽn cơ bản mà Hà Nội cần giải quyết”, GS.TS Hoàng Văn Cường thẳng thắn nêu.
Từ những đánh giá trên, định hướng Quy hoạch cho Thủ đô Hà Nội, thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 được quán triệt dựa trên triết lý phát triển Thủ đô Hà Nội mà trong đó, các yếu tố văn hoá, văn hiến, văn minh Thăng Long - Hà Nội là những trụ cột xuyên suốt khi xây dựng bất kể phương án quy hoạch nào.
Thêm những đột phá mới cho phát triển Thủ đô
Trong 5 quan điểm phát triển Thủ đô Hà Nội được các đơn vị tư vấn lập Quy hoạch đưa ra, yếu tố hàng đầu là phát triển Thủ đô nhanh, bền vững, sáng tạo, bao trùm; tạo dựng hình ảnh, vị thế quốc gia trên trường quốc tế. Nhân tố con người sẽ được phát huy, lấy vai trò làm trung tâm, là chủ thể, nguồn lực và là mục tiêu của phát triển; lấy lợi ích của đa số và vì sự phát triển Thủ đô trên cơ sở giải quyết hài hòa lợi ích các bên làm tiêu chuẩn cho sự thay đổi. Các giá trị văn hoá, lịch sử được tôn trọng, giữ gìn, tôn tạo, khai thác và phát huy hiệu quả, trở thành nguồn lực phát triển bền vững, được phát triển ngang tầm với kinh tế…
Các đơn vị tư vấn lập Quy hoạch Thủ đô nhấn mạnh yếu tố môi trường, cảnh quan trong phát triển đô thịTrong 5 khâu đột phá đưa ra, ngoài những “trụ cột” cơ bản về thể chế, quản trị; hạ tầng kết nối và nguồn lực, đề xuất thêm 2 nội dung: Đô thị và dịch vụ bất động sản; môi trường và cảnh quan. Trong đó, về yếu tố môi trường và cảnh quan, việc khai thác không gian hồ và các dòng sông được kỳ vọng vừa tạo cảnh quan đặc trưng riêng có của Thủ đô xanh, sinh thái, vừa tạo nguồn lực cho đầu tư phát triển bền vững, tạo không gian du lịch, dịch vụ nghỉ dưỡng, đáp ứng nhu cầu khách du lịch và người dân đô thị.
Với 3 kịch bản phát triển kinh tế đưa ra, cơ cấu kinh tế Hà Nội trong tương lai vẫn được xác định phát triển dịch vụ - là khu vực trụ cột đóng góp phần lớn cho sự phát triển của Thủ đô, gồm dịch vụ đô thị, logistics, di sản văn hoá, tài chính ngân hàng và dịch vụ bất động sản.
Công nghiệp Hà Nội giữ vai trò ổn định, dẫn dắt sản xuất công nghiệp trong vùng, đi vào công nghệ cao, đặc biệt dẫn đầu về công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo. Nông nghiệp Hà Nội được phát triển theo hướng nông nghiệp đô thị, sinh thái, kết hợp với du lịch chứ không phải là nông nghiệp thương phẩm thông thường và phải tạo ra sản phẩm mang tính dẫn dắt.
6 trụ cột phát triển Thủ đô được định hướng, gồm: Thành phố toàn cầu, văn hiến, văn minh, hiện đại; thể chế và năng lực quản trị, văn hoá và di sản; đô thị xanh, kinh tế tuần hoàn; hạ tầng giao thông vận tải hiện đại; xã hội số đô thị thông minh và khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Dự thảo đưa ra phương án phát triển cụ thể đối với các lĩnh vực kinh tế, định hướng quy hoạch giáo dục, y tế; quy hoạch không gian văn hoá - thể thao và du lịch; phương án phát triển hạ tầng giao thông; quy hoạch hệ thống đô thị, nông thôn; tái thiết đô thị theo mô hình TOD; tái thiết đô thị theo mô hình tái điều chỉnh đất; mô hình mơ rộng ngoài đô thị trung tâm; phương án quy hoạch phát triển nông thôn…
5 vùng kinh tế - xã hội của Hà Nội được xác định gồm: Vùng đô thị Nam sông Hồng, gồm 2 tiểu vùng, trong đó, tiểu vùng 1 có 6 quận: Hoàn Kiếm, Ba Đình, Tây Hồ, Hai Bà Trưng, Đống Đa, Cầu Giấy - khu vực trung tâm hành chính quốc gia. Tiểu vùng 2, gồm 8 quận, huyện: Thanh Xuân, Hà Đông, Hoàng Mai, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Đan Phượng, Thanh Trì và Hoài Đức.
Vùng thứ hai là vùng Bắc sông Hồng, gồm 4 quận, huyện: Long Biên, Gia Lâm, Đông Anh và Mê Linh, hình thành trung tâm hành chính mới của Thủ đô. Khu vực thứ ba là vùng Tây Nam Thủ đô, gồm 6 huyện, thị xã: Phúc Thọ, Sơn Tây, Ba Vì, Thạch Thất, Quốc Oai và Chương Mỹ.
Vùng phía Nam Thủ đô gồm 5 huyện: Thường Tín, Phú Xuyên, Ứng Hoà, Thanh Oai và Mỹ Đức. Vùng phía Bắc Thủ đô gồm khu vực Nội Bài và huyện Sóc Sơn.
5 không gian phát triển đô thị gồm: Đô thị trung tâm, gồm 2 tiểu vùng phía Nam và Bắc sông Hồng; đô thị Hoà Lạc, định hướng phát triển thành phố khoa học - đào tạo; đô thị Sơn Tây - Ba Vì phát triển văn hoá du lịch; đô thị phía Bắc gồm Sóc Sơn và một phần Đông Anh, một phần Mê Linh; đô thị phía Nam gồm Phú Xuyên, Ứng Hoà khi hình thành sân bay thứ 2 vùng Thủ đô.
Đề án cũng đã nêu 5 khuyến nghị về cơ chế, chính sách thực hiện quy hoạch, trong đó, khuyến nghị đầu tiên khuyến khích người dân di dời chỗ ở, các trường đại học, bệnh viện để giảm tải cho khu vực nội đô; khuyến khích đầu tư tư nhân, đầu tư khoa học công nghệ; cơ chế đối với nông nghiệp Thủ đô và sử dụng mặt nước, bãi ven sông.
Viện Quy Hoạch Xây Dựng Hà Nội
