Hội thảo về phát huy giá trị và nguồn lực văn hóa xây dựng Thủ đô: Gửi gắm nhiều trăn trở, tâm huyết và tình yêu sâu nặng về Hà Nội

Phát triển thủ công mỹ nghệ thành ngành công nghiệp văn hóa mũi nhọn
 
GS.TS Từ Thị Loan, Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam, Ủy viên Hội đồng Di sản Văn hóa Quốc gia cho biết: Thủ công mỹ nghệ là một trong 12 ngành công nghiệp văn hóa then chốt của Việt Nam. Hiện nay, ở khu vực châu Á, Việt Nam đang giữ vị trí thứ hai trong số các quốc gia xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ. Trong đó, thủ công mỹ nghệ ở Hà Nội được đánh giá là ngành đóng vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng kinh tế của Thành phố, có tiềm năng xuất khẩu lớn và có tỷ suất lợi nhuận cao. Kim ngạch xuất khẩu của mặt hàng này hiện đang mang lại giá trị gia tăng lớn và được coi là ngành hàng thủ công để Thủ đô tập trung phát triển trong những năm tới. Thậm chí, thủ công mỹ nghệ còn được kỳ vọng là ngành "tạo cảm hứng", tạo động lực, có tính tiên phong dẫn dắt, thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp văn hóa khác.
 

 
Song, trước thực trạng còn nhiều khó khăn, giải pháp phát triển thủ công mỹ nghệ thành ngành công nghiệp văn hóa mũi nhọn của Hà Nội được GS.TS Từ Thị Loan đưa ra gồm có: Hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách; Đẩy mạnh cải tiến mẫu mã, đa dạng hóa sản phẩm; Đẩy mạnh mở rộng thị trường xuất khẩu, xúc tiến thương mại; Tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, kỹ thuật số; Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; Đảm bảo an ninh nguyên liệu cho sản xuất; Phát triển thủ công mỹ nghệ gắn với khai thác du lịch làng nghề.
 
Theo GS.TS Từ Thị Loan, ngành thủ công mỹ nghệ ở Hà Nội đang góp phần hình thành hàng ngàn nhà sản xuất, thương gia, nhà xuất khẩu và các công ty dịch vụ. Sản phẩm thủ công mỹ nghệ của Thủ đô đang từng bước "lột xác" để trở thành những món đồ sáng tạo có giá trị cao, xuất hiện ở nhiều quốc gia trên thế giới. "Để củng cố và phát triển bền vững ngành thủ công mỹ nghệ tại Hà Nội như một nguồn vốn văn hóa, chúng ta cần có một chiến lược dài hạn, triển khai các giải pháp đồng bộ, thiết thực và hiệu quả. Công việc này, bên cạnh sự nỗ lực, cố gắng của các cơ sở sản xuất, các làng nghề, sự tham gia của các Hiệp hội, thì rất cần sự hỗ trợ, quản lý, điều tiết vĩ mô thống nhất của Nhà nước, sự liên kết phối hợp giữa các sở, ngành, cơ quan chức năng thì mới có thể sớm đi tới thành công và phát triển bền vững", GS.TS Từ Thị Loan đề xuất.
 
Công nghiệp văn hóa và sáng tạo như một động lực phát triển Thủ đô
 
Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam Christian Manhart cho biết, mối quan hệ giữa Hà Nội và UNESCO không chỉ bắt đầu từ năm 2019 khi Hà Nội gia nhập mạng lưới "Thành phố sáng tạo" trong lĩnh vực thiết kế, mà còn "sâu, xa" hơn khi Hà Nội trở thành "Thành phố Vì hòa bình", và nền tàng hòa hợp xã hội cũng như nguồn lực văn hóa từ 2 bên. Nhận định thành phố Hà Nội đang đi đúng hướng trong chương trình "Thành phố sáng tạo", ông Christian Manhart một lần nữa cam kết sẽ đồng hành cũng như hỗ trợ Hà Nội, đặc biệt trong lĩnh vực hợp tác quốc tế. 
 

 
Tại Hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học đã trình bày tiềm năng, thách thức của Hà Nội, đồng thời, đưa ra những giải pháp, gợi ý giải quyết khó khăn, vướng mắc. Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam Christian Manhart tán thành việc giải quyết hài hòa giữa bảo tồn và phát triển; đặc biệt tập trung vào yếu tố con người, bởi con người là chủ thể tạo ra di sản… Ngoài ra, Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam Christian Manhart cũng đề cao quan điểm nhấn mạnh vào công nghiệp văn hóa và sáng tạo như một động lực cho sự phát triển của Thủ đô Hà Nội. Liên quan đến Quy hoạch sông Hồng, để đưa sông Hồng về một phần của cuộc sống, kết nối con người, từ đó, phát triển công nghiệp văn hóa Thủ đô…
 
Về dự án Hoàng Thành Thăng Long được GS.TS Tống Trung Tín chia sẻ, Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam Christian Manhart bày tỏ vui mừng khi dự án này được các chuyên gia, nhà khoa học ủng hộ và cam kết từ lãnh đạo Thành phố, Trung ương. Ông Christian Manhart cũng thông tin, UNESCO đã, đang và sẽ hỗ trợ Trung tâm bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội, trong đó có vấn đề phục dựng Điện Kính Thiên…
 
Nhiều giải pháp giá trị được đưa ra tại hội thảo
 
Phát biểu kết luận Hội thảo khoa học, GS.TS. Phùng Hữu Phú, Nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng lý luận Trung ương; Nguyên Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội khẳng định, Hội thảo có ý nghĩa thiết thực, quan trọng. Đây không phải là nhìn lại một lần nữa văn hóa Hà Nội một cách đơn giản mà bàn về văn hóa với tinh thần kế thừa, đặt ra nhiều vấn đề mới; vừa mang tính lý luận, tổng kết thực tiễn, phục vụ trực tiếp lãnh đạo xây dựng Thủ đô, ứng dụng vào đời sống.
 
Hội thảo đã thu hút đông đảo sự tham gia của chuyên gia, nhà khoa học, cán bộ quản lý với 70 bài tham luận. Đón tiếp gần 300 chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành nghiên cứu về văn hóa, quản lý; 26 ý kiến tham luận, trao đổi, tranh luận. "Các ý kiến tham luận, phát biểu tiếp cận phong phú, toàn diện từ văn hóa học, sử học, khảo cổ học, xã hội học, kinh tế học của cán bộ khoa học các viện, trung tâm nghiên cứu, trường đại học có uy tín… Qua đó, thể hiện tri thức được ấp ủ từ lâu. Mà cao hơn là sự gửi gắm nhiều trăn trở, tâm huyết và tình yêu sâu nặng về Hà Nội", GS.TS. Phùng Hữu Phú, Nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng lý luận Trung ương; Nguyên Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội nêu rõ.
 
Tại Hội thảo, đã có nhiều giải pháp phong phú, trong đó, có những giải pháp về tầm lý luận, có giải pháp rất cụ thể. Nhấn mạnh Hội thảo với các nội dung chính: Xoay quanh nhận diện về Thủ đô Hà Nội; Giá trị và nguồn lực của văn hóa Hà Nội; phát huy các giá trị nguồn lực cho văn hóa, GS.TS. Phùng Hữu Phú cảm ơn các chuyên gia, nhà nghiên cứu đã đóng góp cho thành công của Hội thảo và mong muốn các nội dung của Hội thảo sẽ tiếp tục được lan tỏa.