Những định hướng nâng cao chất lượng nhà ở xã hội hiện tại và tương lai

Ngày 1/12/2023, tại Hội trường Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội (Tràng Thi, Hoàn Kiếm, Hà Nội), Hội Kiến trúc sư Hà Nội tổ chức Tọa đàm “Quy hoạch, kiến trúc Nhà ở xã hội – Hiện tại và Tương lai”.

Trong Tọa đàm, các chuyên gia đã cùng thảo luận về các khía cạnh liên quan đến nhà ở xã hội như: kiến trúc nhà ở xã hội, quy hoạch phát triển nhà ở xã hội, kinh nghiệm thiết kế nhà ở xã hội, giải pháp khắc phục chênh lệch giữa nhà ở thương mại và nhà ở xã hội; giải pháp nâng cao chất lượng nhà ở xã hội. 

Tọa đàm cung cấp cho các kiến trúc sư những kiến thức, thông tin tổng thể về kế hoạch, quy hoạch phát triển nhà ở xã hội của Hà Nội, kinh nghiệm thiết kế nhà ở xã hội tại một số đô thị lớn của Việt Nam và thế giới thông qua 04 bài tham luận chính: “Kiến trúc Nhà ở xã hội trong Kế hoạch phát triển Nhà ở của Hà Nội”; “Quy hoạch phát triển nhà ở xã hội Hà Nội”; “Nhà ở xã hội và Nhà ở thu nhập thấp – Hành trình tương phản và gắn kết quốc tế và Việt Nam”; “Kinh nghiệm thiết kế Nhà ở xã hội – Góc nhìn từ đơn vị tư vấn thiết kế”. 

Khác với những hội thảo tọa đàm khoa học đã diễn ra trước đây, Tọa đàm lần này là lần đầu tiên thực hiện tích lũy điểm phát triển nghề nghiệp liên tục (CPD). Theo đó, mỗi kiến trúc sư tham dự theo một trong 2 hình thức được cấp chứng nhận 1.8 điểm CPD.

Toàn cảnh buổi Tọa đàm

Theo Chương trình phát triển nhà ở thành phố Hà Nội giai đoạn 2021 – 2030, về nhà ở xã hội sẽ phát triển mới khoảng 1,215 triệu m2 sàn nhà ở và chuẩn bị đầu tư 1 – 2 khu nhà ở xã hội độc lập và nghiên cứu lập quy hoạch chi tiết 2 – 3 khu. Tỷ lệ nhà ở xã hội cho thuê đạt tối thiểu theo quy định của Trung ương, nhà ở cho thuê mua phải đạt tối thiểu 10% diện tích nhà ở xã hội tại dự án. Yêu cầu phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2025 – 2030 sẽ tuân thủ chiến lược phát triển nhà ở quốc gia và thành phố, kết hợp phát triển nhà ở với cải tiến quy hoạch và kiểm soát chặt chẽ.

Để đạt được mục tiêu và yêu cầu phát triển nhà ở xã hội, TS.KTS Nguyễn Văn Hải – Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Hà Nội cho biết, đối với chính sách cần cập nhật kế hoạch phát triển nhà ở theo tình hình kinh tế - xã hội, xây dựng cơ sở dữ liệu và quản lý danh mục dự án nhà ở xã hội, xây dựng chính sách hỗ trợ đầu tư và nâng cao năng lực của chủ đầu tư, bố trí đất hiệu quả cho phát triển nhà ở và khu công nghiệp theo quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, sử dụng hiệu quả nguồn tiền từ quỹ đất và dự án đầu tư để xây dựng nhà ở xã hội, khai thác nguồn lực đất đai để phát triển nhà ở xã hội cho thuê. Đặc biệt cần bố trí nguồn vốn từ ngân sách và các nguồn nguồn khác để phát triển nhà ở cho các đối tượng chính sách và chương trình mục tiêu quốc gia, tiếp tục thực hiện chính sách ưu đãi về thuế.

TS.KTS Nguyễn Văn Hải - Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Hà Nội

Nói về Quy hoạch phát triển nhà ở xã hội Hà Nội, KTS Nguyễn Trọng Kỳ Anh – Giám đốc Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội nhận định, thiết kế nhà ở xã hội không chênh lệch so với nhà ở thương mại là vấn đề khó. Người làm quy hoạch cần các cơ chế, chính sách đồng bộ, ngoài ra, các tổ chức hoạt động nghề nghiệp cũng cần đưa ra các kiến nghị, giải pháp đối với các cơ quan quản lý nhà nước về vấn đề này.

KTS Nguyễn Trọng Kỳ Anh - Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội

KTS Manuel Der Hagopian – đồng sáng lập G8A Architects (Thụy Sĩ) đã chia sẻ những thành công của G8A Architects trong dự án tư vấn tổ hợp nhà ở xã hội hiện đại ở Singapore và chia sẻ về một số mô hình phát triển nhà ở xã hội thành công tại Singapore, Trung Quốc, Thụy Sĩ. Theo KTS Manuel Der Hagopian, ở Singapore, nhà ở xã hội không còn là những khối bê tông hộp diêm mà là những công trình áp dụng các tiêu chuẩn xanh, tiết kiệm năng lượng.

KTS Manuel Der Hagopian chia sẻ kinh nghiệm quy hoạch nhà ở xã hội ở một số quốc gia

KTS Manuel Der Hagopian cũng nhấn mạnh việc chọn lọc, áp dụng các chính sách phát triển nhà ở xã hội phù hợp với điều kiện để đáp ứng nhu cầu nhà ở xã hội cho người dân và dù với mô hình nào thì điều quan trọng là kiến tạo giá trị phải quan trọng hơn lợi ích kinh tế.

Từ kinh nghiệm của đơn vị tư vấn đã và đang thực hiện 17 dự án nhà ở xã hội tại 12 tỉnh, thành trong cả nước và 8 dự án tại Hà Nội, KTS Trần Vũ Lâm - Chủ tịch Công ty Cổ phần Kiến trúc Lập phương (CUBIC Architects) chia sẻ rằng, cách hiểu và nhận thức về loại hình nhà ở xã hội từ trước đến nay thường vẫn bị “đóng đinh” là nhà ở giá rẻ, chất lượng thấp. Tuy nhiên trên thực tế, nhà ở xã hội là một phân khúc nhà ở quan trọng trong quá trình phát triển đô thị và an sinh xã hội. Trung bình quỹ đất dành cho loại hình nhà ở này chiếm khoảng 20% quỹ đất nhà ở đô thị nên có tác động lớn đến bộ mặt Kiến trúc – Quy hoạch.

KTS Trần Vũ Lâm chia sẻ tại Tọa đàm

Dưới góc nhìn của đơn vị tư vấn thiết kế, KTS Trần Vũ Lâm cho rằng, để một dự án nhà ở xã hội đảm bảo chất lượng cần dựa trên sự hợp tác chặt chẽ giữa ba “nhà”: Nhà nước – nhà đầu tư – nhà tư vấn. Trong đó, đơn vị tư vấn đóng vai trò trung gian, hỗ trợ, tìm giải pháp phù hợp giúp nhà đầu tư thực hiện phát triển dự án đảm bảo chất lượng, tiến độ tốt nhất, chi phí phù hợp với giá bán đặt ra mà vẫn đảm bảo được các chính sách phát triển nhà ở xã hội.

Tổng hợp